โรงพยาบาลเจ้าพระยาขอแนะนำวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ชนิด High Dose สำหรับผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป
ทำไมวัคซีน จึงจำเป็นสำหรับและผู้สูงอายุ?
จากวัยเด็กสู่วัยผู้ใหญ่ ภูมิคุ้มกันต่อเชื้อโรคในร่างกายจะลดลงตามอายุ”วัคซีน”จึงนับเป็นตัวช่วยสำคัญในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกายลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อโรคต่างๆ ของคนทุกวัย คนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่าวัคซีนจำเป็นสำหรับเด็กที่มีภูมิคุ้มกันต่ำเท่านั้น แต่ในความจริงวัคซีนก็จำเป็นสำหรับผู้ใหญ่และผู้สูงอายุเช่นกัน โดยเฉพาะวัยสูงอายุ เพราะสาเหตุต่อไปนี้
- ร่างกายของผู้สูงอายุเริ่มมีความเสื่อม และมีภูมิคุ้มกันต่ำกว่าหนุ่มสาว จึงทำให้เกิดโรคแทรกซ้อน และติดเชื้อโรคได้ง่ายกว่า โดยมักพบว่าผู้สูงอายุจะไวต่อการติดเชื้อไข้หวัดใหญ่
- วัคซีนหลายชนิดที่เคยฉีดก็ไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อโรคได้ตลอดชีวิต เพราะภูมิคุ้มกันโรคจากวัคซีนเหล่านั้นจะลดลงไปเรื่อย ๆ
- โรคที่ป้องกันได้ด้วยวัคซีนนั้นส่วนใหญ่เป็นโรคที่ติดเชื้อแล้วมีความรุนแรง รักษายากเมื่อเกิดในผู้สูงอายุ เช่น โรคบาดทะยัก โรคไข้หวัดใหญ่และโรคปอดบวม เป็นต้น
- การป้องกันย่อมดีกว่าการรักษา ทั้งการลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ ลดความรุนแรงเมื่อติดเชื้อโรคเหล่านั้น และลดค่าใช้จ่ายในการรักษา
- เป้าหมายสำคัญในการดูแลผู้สูงอายุคือการทำให้ผู้สูงอายุแข็งแรง สามารถใช้ชีวิตได้ปกติ และมีคุณภาพชีวิตที่ดี การให้วัคซีนอย่างเหมาะสมในผู้สูงอายุจึงเป็นเรื่องสำคัญ
วัคซีนไข้หวัดใหญ่ (Influenza Vaccine)
ประเทศไทยมีไข้หวัดใหญ่ระบาดทั้งปี แต่มีจำนวนผู้ป่วยสูงสุดในช่วงฤดูฝนและต้นปี โดยเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ที่ระบาดในประเทศไทยจะคล้ายกับสายพันธุ์ซีกโลกใต้ (Southern Strain) มากกว่าซีกโลกเหนือ (Northern Strain) จึงแนะนำให้ฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ซีกโลกใต้ในช่วงเดือนเมษายนถึงพฤษภาคมก่อนการระบาดในช่วงฤดูฝน อย่างไรก็ตามสามารถฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ได้ทั้งปีด้วยวัคซีนที่มีอยู่ในขณะนั้นแนะนำให้กลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงที่จะมีการติดเชื้อรุนแรง หรืออาจเกิดภาวะแทรกซ้อนจากไข้หวัดใหญ่ ได้รับ วัคซีน เป็นลำดับแรก ๆ ได้แก่ ผู้ที่อายุ 60 ปีขึ้นไปหญิงตั้งครรภ์ในช่วงไตรมาสที่ 2 และ 3 มีโรคปอด อุดกั้นเรื้อรัง โรคหืด โรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคโตเรื้อรัง โรคเลือดธาลัสซีเมีย มีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรือได้รับยากดภูมิคุ้มกัน รวมถึงผู้ที่สามารถแพร่โรคไข้หวัดใหญ่ไปสู่กลุ่มที่มี ความเสี่ยงสูง ที่จะมีการติดเชื้อรุนแรง หรือ อาจเกิดภาวะแทรกซ้อน ได้แก่ บุคลากรทางการแพทย์และผู้ที่อยู่ร่วมกับกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงดังกล่าว แนะนำวัคซีนไข้หวัดใหญ่ (standard dose) แก่ ผู้ใหญ่ทั่วไป ที่มีความต้องการจะป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่แม้จะไม่มีปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรคที่รุนแรง เนื่องจากวัคซีนช่วยลดการติดเชื้อ ลดความรุนแรงของโรค และป้องกันภาวะแทรกซ้อนได้ อาจพิจารณาเลือกวัคซีนไข้หวัดใหญ่ขนาดสูง (High Dose) ขนาด 0.7 มล. 1 โดสฉีดเข้ากล้ามเนื้อปีละ 1 ครั้ง ในผู้ที่อายุตั้งแต่ 65 ปีขึ้นไป ซึ่งมีปริมาณแอนติเจนของฮีแมกกลูตินิน 60 ไมโครกรัมต่อสายพันธุ์ เนื่องจากมีการศึกษาที่แสดงว่าวัคซีนไข้หวัดใหญ่ขนาดสูงลดการติดเชื้อแบบมีอาการได้มากกว่าวัคซีนไข้หวัดใหญ่ขนาดมาตรฐาน (Standard Dose) ประมาณร้อยละ 24 และยังลดการนอนโรงพยาบาลจากไข้หวัดใหญ่ได้มากกว่า ส่วนการลดการเสียชีวิตจากไข้หวัดใหญ่ มีข้อมูลจากการศึกษาแบบย้อนหลัง (Retrospective Study) เท่านั้น การฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ประจำปีไม่จำเป็นต้องรอให้ครบ 1 ปี สามารถฉีดได้เลย โดย มีระยะห่างจากโดสก่อนอย่างน้อย 6 เดือน